Współczesne regulacje prawne coraz częściej wymagają transparentności w zakresie własności przedsiębiorstw. Jedno z kluczowych pojęć w tym kontekście stanowi beneficjent rzeczywisty. Odgrywa on istotną rolę w przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, a jego identyfikacja jest niezbędna dla instytucji finansowych, organów ścigania oraz samych przedsiębiorców.
Jak więc właściwie ustalić, kto jest beneficjentem rzeczywistym w spółce i jakie kroki należy podjąć, aby spełnić obowiązujące wymogi prawne?
Czym jest beneficjent rzeczywisty?
Beneficjent rzeczywisty to osoba fizyczna, która sprawuje faktyczną kontrolę nad spółką lub czerpie z niej korzyści. Oznacza to, że nie zawsze jest to oficjalny właściciel czy prezes zarządu, ale osoba realnie wpływająca na decyzje biznesowe lub otrzymuje istotne profity z działalności przedsiębiorstwa.
Według regulacji prawnych, w szczególności wynikających z dyrektyw Unii Europejskiej oraz polskiej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, beneficjentem rzeczywistym jest osoba posiadająca co najmniej 25% udziałów lub głosów w danej spółce, bezpośrednio lub pośrednio.
Jak ustalić beneficjenta rzeczywistego w spółce?
Proces identyfikacji beneficjenta rzeczywistego może być skomplikowany, zwłaszcza w przypadku struktur o złożonej hierarchii właścicielskiej. Kluczowy krok obejmuje przeanalizowanie struktury kapitałowej oraz sprawdzenie, czy istnieją osoby fizyczne, które spełniają kryteria beneficjenta rzeczywistego. W tym celu warto skorzystać z oficjalnych rejestrów, takich jak Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Gromadzi on informacje o faktycznych właścicielach spółek działających na terenie Polski.
Jeśli beneficjent rzeczywisty nie jest jednoznacznie określony na podstawie udziałów czy praw głosu, zachodzi konieczność zastosowania dodatkowych kryteriów. Należy wówczas zweryfikować, kto sprawuje faktyczną kontrolę nad przedsiębiorstwem poprzez pełnienie funkcji decyzyjnych, posiadanie prawa do zysku lub wpływanie na działalność firmy w sposób inny niż formalne posiadanie udziałów.
W przypadku, gdy mimo przeprowadzonych analiz nie można ustalić beneficjenta rzeczywistego, przepisy nakazują uznanie za taką osobę członków wyższego szczebla zarządzającego.
Dlaczego identyfikacja beneficjenta rzeczywistego jest istotna?
Przejrzystość w zakresie struktury własnościowej przedsiębiorstw ma kluczowe znaczenie dla walki z nielegalnymi działaniami, takimi jak pranie pieniędzy czy oszustwa podatkowe. Instytucje finansowe, prawnicy oraz audytorzy mają obowiązek weryfikowania, kto faktycznie kontroluje daną firmę. Natomiast brak precyzyjnych danych może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych.
Ponadto zgodność z przepisami dotyczącymi identyfikacji beneficjenta rzeczywistego jest istotnym elementem budowania wiarygodności firmy zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym.
